İspanya’daki sel felaketinde bilimsel olarak iklim değişikliği etkili: Çözüm var mı?
Her ne kadar bilim insanları belirli hava olaylarını doğrudan iklim değişikliğiyle ilişkilendirmekten kaçınsa da, İspanya’nın Valencia kentinde 95 kişinin hayatını kaybettiği sel felaketinde küresel ısınmanın etkisini inkâr etmiyorlar.
Imperial College London’dan iklim uzmanı Dr. Friederike Otto, “Kesinlikle, bu yoğun yağışlar iklim değişikliği tarafından artırıldı” dedi ve ekledi:
“Fosil yakıt kaynaklı ısınmadaki her bir derece artışı, atmosferin daha fazla nem tutmasına ve bu durumun daha şiddetli yağış olaylarına yol açmasına neden oluyor.”
İklim araştırmacılarına göre, bu yoğun yağışların olası sebebi, İspanya’yı sonbahar ve kış aylarında etkileyen doğal bir hava olayıdır. Deniz yüzeyindeki sıcak, nemli hava hızla yükseldiği için, kıyıya sürüklenen büyük yağış bulutlarının oluşumunu sağlıyor.
Araştırmacılar, iklim değişikliğinin bu bulutların taşıdığı yağış miktarını doğrudan etkilediğini düşünüyor. Buna göre, her bir derecelik artışla bulutların taşıdığı yağış miktarı yüzde 7 oranında artıyor.
Yağmur çok şiddetli yağdığında, toprak bu kadar suyu emme kapasitesine sahip olamıyor. Leeds Üniversitesi’nden Prof. Mark Smith, daha sıcak yazların toprağı kuruttuğunu ve bu durumun su emme kapasitesini azalttığını vurguluyor.
Aynı zamanda, daha sıcak bir iklimde fırtınaların hareketinin yavaşlayıp yavaşlamadığı da araştırılıyor; bu durum, yağış miktarını artırabilir.
Eylül ayında Akdeniz’deki yüksek sıcaklıkların etkisiyle güçlenen Boris Fırtınası, Orta Avrupa’da birçok ülkeye ölüm ve yıkım getirmişti.
Önceden tahmin edilebilir mi? İspanya’da uyarıların geç yapıldığına dair birçok eleştiri var.
Ancak meteorologlar, hızla hareket eden ve yoğun gök gürültülü fırtınaların yolunu tahmin etmenin oldukça zor olduğunu ifade ediyor.
Oxford Üniversitesi’nden Dr. Linda Speight, “Uyarılar, insanlara selden önce yüksek yerlere çıkmaları ve kendilerini güvence altına almaları için hayat kurtarıcı olabilir. Ancak İspanya’da gördüğümüz gibi, yoğun gök gürültülü fırtınalar için önceden uyarıda bulunmak son derece güç, çünkü en yoğun yağışın tam yeri genellikle bilinemiyor” açıklamasını yaptı ve ekledi:
“Meteorologlar ve bilim insanları, bu zorluğa yenilikçi çözümler bulmak için çok çalışıyor, fakat bu kolay bir sorun değil.”
İspanya’daki sel felaketinin ortaya çıkardığı sorunlardan biri de modern altyapının aşırı yağış olaylarıyla başa çıkamaması. Bazı araştırmacılar, yollar, köprüler ve caddelerin geçen yüzyılın iklimine göre inşa edildiğini, günümüz iklimine uygun olmadığını belirtiyor.